Polnische Wehrmacht / Waffen SS Polen

legion01Polnische Wehrmacht (Polska Siła Zbrojna, nieoficjalnie zwana także Legion Orła Białego) – ochotnicza jednostka polska wchodząca w skład Wehrmachtu.

Zaplanowana w ramach operacji „Weiser Adler” i Berta”, popierana przez Hansa Franka, zatwierdzona 23 października 1944 przez OKH, a 24 października 1944 przez Adolfa Hitlera. Heinrich Himmler pozwolił na Waffen SS 4 grudnia 1944.

Legion Orła Białego był stworzony z Polaków, zamieszkałych głównie Górny Śląsk, Pomorze, Wielkopolskę. Byli to Polacy zamieszkiwali na terenach Rzeszy lub Polacy którzy mieli obywatelstwo Polskie. Wiadomo że Waffen SS Polen dopiero planowano stworzyć. Jednak oficerowie tego Legionu byli w SS. Dlatego mówi się na tę formację Waffen SS Polen.

naszywka01Zwerbowano ok. 700 żołnierzy noszących mundury niemieckie z naszywkami: Im Dienst der Deutschen Wehrmacht i naszywką w formie skrzydła husarskiego lub biało-czerwonej flagi. Żołd: szeregowcy 90 złotych, podoficerowie 150-210 złotych.

Polnische Wehrmaht zastało sformowane dopiero w 1944 roku i docelowo był pomysł przekształcenia tego tworu w „Waffen SS Polen”.

Z tego co podają źródła historyczne i jak podaje jeden z weteranów Józef Paweł koszary_ul_chrobrego_radomRadomski – koszary znajdowały się w Radomiu w miejscu gdzie przed wojną znajdowały się koszary 72. pułku piechoty Wojska Polskiego. Nad koszarami na wysokim maszcie powiewała biało-czerwona flaga, oraz był rozpostary wielki napis „Wehrmacht czeka na Ciebie! Walcz razem z nami przeciwko bolszewikom!”.

towarzysze„Dwudziesty trzeci listopada 1944 r. Ostatni kwartał istnienia Generalnego Gubernatorstwa. Armia sowiecka stała nad Wisłą. Tego dnia zobaczyłem na ulicy w Radomiu młodego człowieka w mundurze szeregowego Wehrmachtu. Na jego ramieniu widniała mała biało-czerwona flaga. Stanąłem jak wryty. On, widząc moją konsternację, zatrzymał się i spojrzał pytająco. Podszedłem do niego i drżącym z emocji głosem zapytałem:
– Polak?
– Tak!
– W niemieckim wojsku?
– Chcę walczyć przeciwko bolszewikom, a ty?
– Mam 17 lat…
– No to przyjmą ciebie. Na ochotnika! Idź! Zgłoś się do przedwojennych koszar!” [1]

europaPolak wstępujący do tej formacji podpisywał następujące zobowiązanie które było równoznaczne z tekstem przysięgi:

„Zobowiązuję się ochotniczo do walki przeciwko bolszewizmowi w służbie niemieckich sił zbrojnych. Dołożę starań, aby mój naród oraz europejski i cały cywilizowany świat uchronić przed bolszewizmem. Zobowiązuje się wykonywać bezwarunkowo posłusznie rozkazy moich wojskowych przełożonych a także być dobrym kolegą dla innych.”

armiaŻołnierze z Polnische Wehrmacht dostarczali zaopatrzenie dla różnych oddziałów Wehrmachtu w okolicach Kozienic, m.in do takich miejscowości jak: Holendry, Piotrkowice, Kuźmy, Opatkowice w okolicach Wisły gdzie znajdowały się różne oddziały wartownicze i grupki Volkssturmu. Na początku grudnia 1944 Polaków – dowódców drużyn wyposażono w pistolety Walther P 38 lub Parabelum 1908. Cały pierwszy pluton uzbrojono w karabiny Mauser 1898. Rekruci przechodzili intensywne ćwiczenia z bronią. W grudniu ’44 tylko z dystryktu radomskiego zgłosiło się 300 na ochotnika. W pierwszych dniach stycznia 1945 roku cały polski legion został przetransportowany do stolicy Protektoratu Czech i Moraw – Pragi. Były tam też m.in ośrodki szkolenia dla Rosjan, Łotyszów i innych.

nietzscheNa początku lutego 1945 roku dla Polaków wykład wygłosił SS-Sturmbannführer Julius Stein. Wykład zaczą od filozofii. Stwierdził m.in że jego ulubionym filozofem jest Fryderyk Nietzsche, Niemiec, ale (jak zaznaczył) polskiego pochodzenia. Stein na wykładzie wspomniał np. o polskich oddziałach lekkiej jazdy zorganizowanych w początkach XVII wieku przez Aleksandra Lisowskiego zwanych Lisowczykami, które walczyły po stronie cesarza rzymsko-niemieckiego Ferdynanda II z dynastii Habsburgów w I Rzeszy Niemieckiej. W czasie wykładu stwierdził: “Nie jesteście żadnymi najemnikami! Otrzymywać będzicie taki sam żołd jak żołnierze niemieccy! My was szkolimy, uzbrajamy i przerzucamy na tył frontu sowieckiego!” SS-Sturmbannführer wyraził przekonanie że polskie grupy które będą przerzucane za front mają do spełnienia ogromnie ważną polityczną i wojskową rolę. “W tej walce należy stosować zasadę übermacht und gewalt” (przemoc i gwałt), jak wskazywał Nietzsche.

smiercPolscy legioniści byli szkoleni do działań dywersyjnych na tyłach sowieckiego wroga. Szkolono ich też do siania zamętu politycznego, szpiegostwa, działań partyzanckich oraz agitacji politycznej co miało w rezultacie doprowadzić do antybolszewickiego powstania. Zakres szkolenia obejmował np. zakładanie ładunków na słupach elektrycznych, przecinanie lini telefonicznych, a nawet strzelania z kuszy – twierdzono że jest to bardzo cicha broń. Niejaki Dereux-Michalski szkolił żołnierzy jak skutecznie kontaktowac się na obszarach wroga za pomocą tak zwanych skrzynek kontaktowych, szyfrów, kodów itd. W połowie marca 1945 roku pewien Obersturbanführer szkolił polską grupę z Sonderverband (formacja specjalna) do obsługi radia, radiotelegrafu oraz twierdził, że Ci żołnierze musza tez umieć w razie potrzeby zastępować jeden drugiego.

Żołnierze WyklęciPoza tym do oddziału przysłano jeszcze specjalistę od konstruowania skrytek na różne materiały i broń. Człowiek ten jak podają źródła – był wyższym rangą oficerem AK, jednak jego nazwiska niedało się ustalić. W kwietniu część żołnierzy Polnische Wehrmacht z grupy do zadań specjalnych -Sonderverband- została przerzucona samolotem Ju-52 na tyły wroga w okolicy Kielc (około 50km). Dalszy ich los jest mało znany z tego co wiadomo przynajmiej jeden z nich kilka miesięcy po zakończeniu wojny zdołał uciec do Argentyny za pomocą programu ODESSA. Więcej informacji na temat tego legionu się urywają. Niektóre źródła podają że część ochotników mogła uczestniczyć w obronie Berlina.

legion02Formacje:

Ochotniczy Hufiec Lotniczy “Flakhelfer” – ok. 100 junaków.

Sonderabteilung weis und rot (w składzie)

  • (SS) Waffen-Scharführer Józef Kompał
  • (SS) Waffen-Oberscharführer Maciej Cebul
  • (SS) Waffen-Rottenführer Jan Piotrowicz
  • (SS) Waffen-Sturmmann Adam Politański
  • (SS) Waffen-Untersturmführer Józef Paweł Radomski-Bronowicki

europa02

Uzbrojenie:

  • pistolet Walther P38
  • pistolet Parabellum 1908
  • pistolet maszynowy Bergmann 1928
  • lkm Bergmann 1915
  • karabin Mauser 1898
  • pistolet TT
  • pistolet maszynowy PPSz

naszywka
Naszywka Polskiej jednostki Wehrmachtu, Waffen SS

kameradenPL03
Polacy wchodzący w skład jednostki w mundurach Wehrmachtu

kameradenPL04
Ochotnicy z Generalnego Gubernatorstwa

kameradenPL02
Żołnierze Polnische Wehrmacht przy MG 34

kameradenPL01
Trzech Polskich ochotników

radomski-bronowicki
Dowódca Jednostki i przy tym Untersturmführer Józef Paweł Radomski-Bronowicki

Przypisy:

[1] Henryk Kawka „Polnische Wehrmacht” [w:] Inne Oblicza Historii nr.13 s.14-33,02-03/2007 r.

Bibliografia:

1. Henryk Kawka „Polnische Wehrmacht” [w:] Inne Oblicza Historii nr.13 s.14-33,02-03/2007 r.
2. Beutekameraden. Polnische Soldaten in der Wehrmacht. (film dokumentalny). ARD/MDR 2004
3. Hans Werner Neulen „An deutscher Seite. Internationale Freiwilige in der Wehrmacht und Waffen SS. Uni” München 1992
4. Alojzy Lysko „Losy Górnoślązaków przymusowo wcielonych do Wehrmachtu” Biuletyn IPN nr 6– 7/2004
5. Jarosław Gdański „Polacy po stronie Niemców” [w:] Inne Oblicza Historii 02/2005
6. Jerzy Kochanowski „Polen in die Wehrmacht” (odczyt w Katholische Universität Eichstätt – Ingolstadt)
7. Jerzy Kochanowski „Wyrwy w szeregu. Polacy do Wehrmachtu, czyli pomysły na kolaboracje”. Polityka 07/2001